Jannie de Groot is met haar ontwerpstudio, Uitgeverij en Boekwinkel verhuisd van de Noorderweg naar een bedrijfsverzamelgebouw aan de Larenseweg 30. N.B. de cursussen en workshops van Atelier Boekblok blijven wel in het Grafisch Atelier aan de Noorderweg 96b.
Contactgegevens: Larenseweg 30, Studio 2.04 1221 CN Hilversum
In 2023 heeft Boekblok de boekencollectie van Lidy Schoonens Boeken uit Den Haag overgenomen met als doel haar specialistische boekhandel voort te zetten. Iedere laatste zondagmiddag van de maand staat de deur open op de 2e etage aan de Larenseweg 30 in Hilversum. Tussen 14.00 en 17.00 uur ben je van harte welkom om te komen snuffelen in de boekenkasten, onder het genot van een hapje en een drankje. Het assortiment bestaat uit (tweedehands) boeken over boekbinden, papierkunst, boekvormgeving en typografie.
De Amerikaanse handboekbinder Keith Smith publiceerde de afgelopen decennia een reeks inspirerende boeken over lijmloze bindwijzen. Klassiekers die thuishoren bij elke handboekbinder! Smith viel op door zijn experimenten met materialen en technieken, waarbij hij zowel traditionele methoden als nieuwe mogelijkheden onderzocht. De boeken zijn rijk geïllustreerd met tekeningen, schema’s, foto’s en werken van kunstenaars en boekbinders. Ook laat hij in deze reeks zien hoe belangrijk het is dat vorm en inhoud een eenheid vormen. Het naaien van een leeg boek of het opnieuw binden van een bestaand boek vraagt om een ander vormconcept dan het maken van bijvoorbeeld een boek met tekst en/of afbeeldingen. De reeks “Non-Adhesive Binding” is nog steeds een essentiële bron voor boekbinders over de hele wereld.
Uitgeverij Boekblok zet met veel plezier deze inspirerende vijf boeken in de spotlights. Na onderzoek is gebleken dat de verkoop door Boekblok helaas niet rendabel is. Zelfs met een ‘bulk-inkoop ‘ zijn de hoge verzend-, invoer-, en belastingkosten enorm. De totaalprijs stijgt ver uit boven die van bijvoorbeeld Amazon.
Tip: lees de onderstaande toelichtingen, maak een keuze en schaf het aan bij Amazon. Onder elk van de vijf Volumes staat een link naar de desbetreffende webpagina.
Volume I: Books Without Paste or Glue
‘Volume I’ is een inleiding tot handboekbinden en laat eenvoudige en uitgebreide manieren zien om boeken te binden zonder lijm. Het vereist geen persen of andere zware apparatuur. Een naald, een schaar en een paar andere kleine hulpmiddelen zijn alles wat je nodig hebt. Keith Smith laat tevens zien hoe belangrijk het is dat vorm en inhoud bij elkaar passen. Het naaien van een leeg boek of het opnieuw binden van een bestaand boek verschilt van het maken van een boek met tekst en/of afbeeldingen. Ontwerp en ambacht worden bezien in de context van de inhoud. Het boek is rijk geïllustreerd met 116 fotografische reproducties van werk van kunstenaars en boekbinders.
Deel één is een voorbereiding op het boekbinden en behandelt de eigenschappen papier, technieken voor vouwen en meten, het markeren en maken van een prikmal, en de basisgereedschappen en -materialen.
Deel twee beschrijft 33 bindingen, van eenvoudige tot complexe naaiwijzen. Stap-voor-stap worden de diverse bindingen helder beschreven en voorzien van gedetailleerde tekeningen. De uitgebreide werkbeschrijvingen worden gevolgd door een beknopt overzicht om het gemakkelijk te kunnen nalezen.
Deel drie beschrijft verschillende mogelijkheden voor het maken van omslagen. Van een eenvoudige omslag tot en met constructies als elkaar grijpende stroken, stofomslagen en diverse rugversieringen.
Volume I: Books without Paste or Glue 1999, ISBN 978-0963768261 352 pagina’s
‘Volume II’ is een encyclopedie van ideeën voor het binden van één, twee of drie katernen. Deze bindwijzen zijn ideaal voor projecten met een kleine pagina-omvang. Voor het binden heb je alleen een naald, draad en een schaar nodig.
De bindwijze van elk boek creëert een decoratief patroon op de rug. De 122 bindingen worden beschreven met tekst, tekeningen en foto’s. Daarnaast zijn er 42 foto’s van boeken door 22 hedendaagse binders.
Opmerking: dit boek is zo ingedeeld dat de “losse katernen”-versie gebonden kan worden als drie losse boeken. Alle katernen tot één boek binden kan natuurlijk ook.
Volume II: 1, 2 and 3 Section Sewings 1995, ISBN 978-0963768223 320 pagina’s
‘Volume III’ biedt een meer geavanceerde kijk op handboekbinden zonder lijm. Het boek is geïllustreerd met uitgebreide tekeningen voor instructie en voorzien van foto’s van werk van hedendaagse binders.
Deel één is een inleiding tot naaien op touwen, afronden en knepen van boekblokken. Er zijn instructies voor het maken van je eigen naaibank.
Deel twee beschrijft het besteken van kapitalen met geschreven, schematische en fotografische illustraties.
Deel drie biedt eenvoudige tot uitgebreide naaiwijzen over de rug waarvoor geen apparatuur of naaibank nodig is, alleen een naald, draad en een schaar. Inbegrepen zijn koptische naaiwijze met één naald en een verscheidenheid aan koptische naaiwijzen met twee naalden. Ook worden er minder bekende naaiwijzen getoont.
Volume III: Exposed Spine Sewings 1995, ISBN 978-0963768247 320 pagina’s
‘Volume IV’ is het vierde boek in de serie over boekbinden zonder gebruik van lijm. De hier beschreven bindingen kunnen worden gebruikt om losse vellen papier, karton, plexiglas of zelfs metaal te binden. De getoonde bindwijzen liggen mooi open en bladeren prettig, wat ze geschikt maakt voor foto-albums en prentenboeken.
Er worden verschillende Koptische naaiwijzen beschreven, waaronder het naaien op bandjes en touwen. Ideaal voor het samen inbinden van losse vellen, of een combinatie van losse vellen en katernen. Het afwerken van omslagen wordt uitgebreid beschreven. Het boek bevat 111 schematische tekeningen en 179 foto’s van boeken van hedendaagse boekkunstenaars en -binders.
Volume IV: Smith’s Sewing Single Sheets 2001, ISBN978-0963768285 336 pagina’s
Het doel van ‘Volume V’ is om de traditionele bindtechniek met leer nieuw leven in te blazen, met behoud van een sterke constructie. De werkwijze voor het werken met leer is bewust eenvoudig gehouden. Er is geen uitgebreide apparatuur nodig. Het gereedschap is beperkt tot naald en draad, schaar, vouwbeen, scalpel-mesje en metalen liniaal. Elk gebruik van (natte) lijm is achterwege gelaten.
Alle beschreven bindingen zijn met harde band, en ontworpen voor relatief dunne boeken (tot een paar honderd pagina’s). Alleen de rug is voorzien van leer. De boekband/platten worden gemaakt voordat het boekblok wordt ingenaaid. Alle bindingen kunnen ook met stof/linnen worden gemaakt als je liever geen leer gebruikt.
Volume V: Quick Leather Bindings 2002, ISBN 978-0963768292 320 pagina’s
Keith A. Smith is een levende legende in de wereld van het handboekbinden, wiens leven en werk een blijvende impact hebben gehad op dit ambacht. Geboren op 16 februari 1938, groeide hij op in Tipton Indiana. Zijn passie voor boeken en binding begon al op jonge leeftijd, en dit zou de drijvende kracht worden achter zijn levenslange toewijding aan het handboekbinden. Smith begon zijn carrière als boekbinder in de vroege jaren 60 en verwierf snel erkenning vanwege zijn vernieuwende benadering van het vak. Hij viel op door zijn experimenten met materialen en technieken, waarbij hij zowel traditionele methoden als nieuwe mogelijkheden verkende. Zijn boeken waren niet alleen functioneel maar ook kunstwerken op zich, waarin vorm en inhoud naadloos samensmolten. Smith doceerde jarenlang aan instellingen als de Visual Studies Workshop in Rochester NY. Zijn studenten werden niet alleen geleerd hoe ze boeken moesten binden, maar ook aangemoedigd om hun creativiteit te verkennen en te omarmen. Een van zijn meest bekende bijdragen aan het handboekbinden is de reeks “Non-Adhesive Binding”, waarin hij alternatieve bindmethoden onderzocht die geen gebruik maken van lijm. Deze reeks, genummerd “Volume 1 t/m 5”, werd een essentiële bron voor boekbinders over de hele wereld en vestigde Smith als een autoriteit op het gebied van het ambacht.
De wiskundige Mandelbrot (1924-2010) is de bedenker van het begrip ‘fractal’, een theorie over vorm, kans en dimensie. In 1982 ontdekte hij met behulp van de computer een formule die nu zijn naam draagt: de Mandelbrotverzameling, een zichzelf herhalend, oneindig vormpatroon. Door kleuren aan te brengen die overeenkomen met de snelheid waarmee de rij divergeert, ontstaat er een kleurrijke figuur. Om uren naar te kijken…
Vooruitlopend op de uitgave ‘Meetkunstig Vlakornament’, hierbij alvast een bijzonder mooi filmpje van Eric Broug: ‘The complex geometry of Islamic design’. Het laat zien hoe je met alleen het gebruik van een passer, een lat en een potlood tot de meest prachtige patronen kunt komen. Veel kijkplezier!
